Duurzame financiering, wat is dat eigenlijk?

De volgende editie van de Lichtkogel heeft duurzame financiering als onderwerp. Deze vorm van financiering is in opmars en hard nodig op weg naar een groene economie. Het is een term die vragen oproept, zo merkte de redactie. Kan geld groen zijn? Kan financiering duurzaam zijn en de verduurzaming bevorderen? Is dit alleen maar belangrijk voor de financiële sector? En waarom is deze vorm van financieren belangrijk voor onze leefomgeving?

Een voorbeeld. De Marker Wadden is een nieuwe groep eilanden die zorgt voor het herstel van de natuur in het Markermeer. De eilanden werden gerealiseerd door Natuurmonumenten, Rijkswaterstaat en Boskalis. De duurzame financiering van het project kwam tot stand met bijdragen van Natuurmonumenten en tal van publieke organisaties, zoals het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW), en private partijen, waaronder particuliere fondsen zoals de Nationale Postcode Loterij.

Wie online zoekt naar de term komt al snel het boek ‘Duurzame financiering - Hoe de financiële sector vergroening van de economie kan bevorderen’ van Barbara Baarsma en Maarten Biermans tegen. Baarsma - bekend van radio en tv - was directievoorzitter van Rabobank Amsterdam en CEO van de Rabo Carbon Bank. Biermans leidde het Global Sustainable Finance Team van de Rabobank. Er bestaat geen eenduidige definitie van duurzame financiering, schrijven ze. Met de term wordt bedoeld dat duurzaamheid wordt geïntegreerd in de financiële besluitvorming van banken, investeerders en beleggers.

Investeringsbeslissingen

Volgens de Europese Unie verwijst duurzame financiering naar het proces waarbij bij het nemen van investeringsbeslissingen in de financiële sector rekening wordt gehouden met overwegingen op het gebied van milieu, maatschappij en bestuur (ESG, environmental, social and governance). Dit leidt tot meer langetermijninvesteringen in duurzame, economische activiteiten en projecten.

Deze vorm van financiering mag dan niet zo bekend zijn, dat wil nog niet zeggen dat het hier om een uitzondering gaat. Zo heeft De Nederlandsche Bank in 2016 het Platform voor Duurzame Financiering opgericht. Het doel is om de verduurzaming van Nederland te bevorderen, bijvoorbeeld door belemmeringen voor duurzame financiering weg te nemen en samen te werken aan duurzame initiatieven. De financiële sector, toezichthouders en ministeries spelen samen een rol in die verduurzaming en ze werken met elkaar samen in dit platform.

Financiering in transitie

De Raad voor de infrastructuur en leefomgeving (Rli) bracht in 2022 het advies ‘Financiering in transitie: naar een actieve rol van de financiële sector in een duurzame economie’ uit. Op dit moment wordt in Nederland nog veel te weinig duurzaam geïnvesteerd, was de conclusie. De financiële sector moet versneld in beweging komen om dit te veranderen, en de overheid moet ervoor zorgen dat dit ook daadwerkelijk gebeurt.

De grond-, weg- en waterbouwsector (GWW) speelt een grote rol bij het halen van doelen voor een klimaatneutrale en circulaire infrastructuur. De bouwsector stoot veel CO2 uit. Voor de aanleg van wegen, bruggen en riolering zijn veel grondstoffen nodig en bij de productie van asfalt, beton en staal komt veel CO2 vrij. Bij aanbestedingen is verduurzaming verplicht volgens de Europese Green Deal. Duurzaamheidscriteria meewegen bij aanbestedingen biedt kansen voor investeringen in de klimaatneutrale en circulaire aanpak van bouwbedrijven.

Door Hilde Roothart