Duurzame financiering voor een klimaatneutraal Europa

Een van de belangrijkste beleidsinstrumenten om een klimaatneutraal Europa in 2050 te realiseren, is de Europese Green Deal. Dit is een pakket van maatregelen dat gericht is op het verduurzamen van de economie en het behalen van de klimaatdoelstellingen. Een cruciaal onderdeel van de Green Deal is de EU Taxonomie, een classificatiesysteem dat economische activiteiten beoordeelt op hun duurzaamheid. Hierdoor kunnen investeerders en bedrijven aangeven welke investeringen en activiteiten volgens de eisen en criteria uit de EU Taxonomie als duurzaam kunnen worden bestempeld en welke niet. Dit systeem helpt om ‘greenwashing’ tegen te gaan, waarbij projecten ten onrechte als duurzaam worden gepresenteerd, en bevordert echte duurzame groei.

De rol van de financiële sector

In de transitie naar een klimaatneutraal Europa in 2050 kunnen banken, verzekeraars en investeerders fungeren als aanjagers. Met de rapportageverplichting, die sinds enkele jaren geldt, zijn financiële instellingen verplicht om transparantie te bieden over de duurzaamheid van hun investeringen en leningen. Oftewel, welk deel van hun investeringen en leningen zijn volgens de criteria uit de EU Taxonomie groen? Dit heeft tot gevolg dat financieringsbeslissingen niet alleen op rendement en risico gebaseerd zijn, maar ook op de duurzaamheid van projecten. Voor financiële instellingen betekent dit een verschuiving in hun manier van werken. Ze moeten hun portefeuilles herstructureren om te voldoen aan de nieuwe duurzaamheidscriteria en rapportageverplichtingen. Maar wat betekent dit voor bedrijven die werken aan de fysieke leefomgeving?

Invloed op bedrijven

De EU Taxonomie heeft niet alleen invloed op de financiële sector, maar ook op veel bedrijven en organisaties. Dit komt doordat organisaties met een rapportageplicht afhankelijk zijn van hun partners in de keten. Wanneer een rapportageplichtige investeerder bijvoorbeeld een nieuw gebouw wil aanschaffen, zal hij duurzaamheidseisen aan het bouwbedrijf stellen om te voldoen aan de richtlijnen van de EU Taxonomie. Het bouwbedrijf zal deze eisen vervolgens ook bij de toeleverancier neerleggen. Hierdoor worden alle organisaties in de bouw- en vastgoedketen geconfronteerd met de EU Taxonomie.

Deze ontwikkeling levert zowel uitdagingen als kansen op. Aan de ene kent vraagt deze om aanzienlijke investeringen in technologie, innovatie en duurzame bedrijfsmodellen. Aan de andere kant biedt ze kansen voor bedrijven die vooroplopen in de verduurzaming van hun processen en producten. Financiële instellingen zullen steeds meer op zoek gaan naar bedrijven die voldoen aan de taxonomiecriteria, waardoor deze bedrijven toegang krijgen tot kapitaal. Maar de duurzaamheidscriteria binnen de EU Taxonomie zijn vaak multi-interpretabel. Dat maakt het voor organisaties complex om aan de vereisten te voldoen. Daarom heeft Dutch Green Building Council (DGBC) de Handreiking EU Taxonomie ontwikkeld. Deze handreiking biedt de Nederlandse bouw- en vastgoedsector verduidelijking, zodat zij de eisen van de EU Taxonomie effectief kunnen toepassen.

Wat betekent dit voor de toekomst?

Nu steeds meer bedrijven verplicht zijn om te rapporteren over de duurzaamheid van hun activiteiten en financiële instellingen hier steeds meer aandacht aan besteden, zal de focus op duurzaam ondernemen alleen maar toenemen. Bedrijven zullen zich moeten aanpassen aan strengere eisen, terwijl financiële instellingen een sleutelrol spelen in het sturen van investeringen naar duurzame projecten. Dit roept de vraag op: hoe kunnen bedrijven, financiële instellingen en overheden effectief samenwerken om de duurzame transitie te versnellen? In het komende trenddossier duiken we in de uitdagingen en kansen voor de verschillende betrokken partijen op deze weg naar duurzaamheid. Deze editie over duurzame financiering zal verschijnen in het voorjaar van 2025.

Door Jorien Kempers