Terugblik Experience Synchromodaal transport
Op 18 mei kwamen zo’n veertig geïnteresseerden van overheid, kennisinstellingen en bedrijfsleven naar LEF Future Centre in Utrecht om met elkaar van gedachten te wisselen over het belang van synchromodaal transport, de uitdagingen die het concept met zich meebrengt en de manieren waarop het een stap verder gebracht kan worden.
‘Willen we de komende jaren de enorme stromen goederenvervoer kunnen blijven verwerken, dan staan niet alleen de logistieke sector, maar ook de beheerders van de netwerken van weg, water en spoor, zoals Rijkswaterstaat en ProRail voor grote uitdagingen. De overheid zal behalve in infrastructuur en bereikbaarheid óók moeten investeren in de logistiek, en doet dat ook’, aldus André van Lammeren, Directeur Bereikbaarheid en Infrastructuur bij Rijkswaterstaat. Veel kennis en samenwerking (maar ook moed en vertrouwen) van alle partijen is nodig om deze uitdaging op slimme wijze aan te gaan en om de BV Nederland in de wereldtop van de logistiek te houden. Het is daarom belangrijk dat het hele speelveld van de Topsector Logistiek met elkaar in dialoog blijft om kennis uit te wisselen en de krachten te bundelen. ‘We doen dit samen met kennisinstituten en het bedrijfsleven: ‘de gouden driehoek’!’
De kennis is er
Aan de deelnemers werd gevraagd in groepjes vijf vragen te beantwoorden door kennis uit de hele groep te halen. Dat de kennis er is, bleek al snel. Een impressie van de reacties:
- Wat zijn de kansen van synchromodaal transport? Beter benutten van resources (geen lege containers vervoeren) en beter inspelen op stremmingen door te switchen naar een andere modaliteit.
- Wat is er nodig om het te laten slagen? Voldoende volume aan stromen, realtime data, vertrouwen, de wil en vooral goed luisteren naar elkaars behoeften en elkaars belangen.
- Wat raken we kwijt? Files, overbodige regelgeving en lege kilometers. Maar ook de vrijheid om te kiezen voor een modaliteit.
- Hebben we voldoende kennis? Ja, maar deze is erg versnipperd. Het is belangrijk deze bij elkaar te brengen.
- Wat zijn de pijnpunten? De wil om informatie met elkaar te delen, want synchromodaal transport kan niet zonder de beschikbaarheid van informatie. En gedeelde belangen nastreven.
'De overheid zal behalve in infrastructuur en bereikbaarheid óók moeten investeren in de logistiek, en doet dat ook’
Ontwikkelingen in logistiek en transport
Vervolgens sprak Lóri Tavasszy, bijzonder hoogleraar Goederenvervoer en Logistiek bij de TU Delft en ook werkzaam bij TNO, over het waarom, hoe en wat van synchromodaal transport. Een belangrijk uitgangspunt is dat het intermodaal transport dat via Rotterdam loopt al een goed werkende markt is, maar dat er nog te weinig wordt samengewerkt. Dat geldt zowel verticaal als horizontaal, en betreft ook netwerkbeheerders. Als verladers hun productieprocessen anders inrichten, veranderen stromen van producten en pieken (de transportketen), en dit vraagt een gezamenlijk netwerkmanagement van de infrabeheerders. ‘Synchromodaal transport komt alleen tot stand door een voortdurende afstemming van keuzes tussen deze drie partijen. Maar als dat lukt kunnen goederen net zo makkelijk vervoerd worden als het sturen van een email.’
Synchromodaal en het spoor
‘Transport over spoor heeft in een eeuw tijd een enorme ontwikkeling doorgemaakt: van elke stad een laadplaats naar international freight corridors.’ Aan het woord is Jeroen Wiercx van ProRail. De rol van ProRail is faciliterend aan reizigers en goederenvervoerders die de benodigde infraroutes aanvragen. Met verladers heeft ProRail geen directe relatie. Dit betekent dat de mogelijkheden om actief synchromodaal transport te stimuleren (nog) beperkt zijn. ProRail staat achter het concept van synchromodaal vervoer en wil meewerken aan het stimuleren hiervan. Vervoer over water en spoor werken nu al veelal aanvullend. Lading makkelijker laten switchen is een volgende stap die ProRail graag wil aanmoedigen.
'ProRail staat achter het concept van synchromodaal vervoer en wil meewerken aan het stimuleren hiervan'
Synchro Mania
TNO heeft in samenwerking met ECT, EGS en Danser een serious game ontwikkeld, Synchro Mania, waarmee spelers het werk van de synchromodale planner aan den lijve kunnen ondervinden. Onder leiding van TNO’ers Layla Lebesque en Eric Buiel wagen de deelnemers zich aan de game. Tijd, kosten en CO2 uitstoot moeten voortdurend in de gaten worden gehouden bij het plannen over meerdere modaliteiten en routes. Velen ervaren meteen dat het werk van de planner erg chaotisch is (‘Ik ben niet van plan om op korte termijn planner te worden.’). Maar contact houden met de klant kan voor de nodige flexibiliteit zorgen en synchromodaal plannen mogelijk maken.
Geleerde lessen: de flappencarrousel
Vervolgens reflecteren de deelnemers op hun leerervaringen van deze middag. Een paar citaten:
- Waar liggen de kansen: Gezamenlijke visie op beheerdersfunctie uitdiepen en inzetten. Langeafstandcorridors (grensoverschrijdend) in kaart brengen. Kennisdelen. Opleiding logistiek.
- Waar liggen de barrières: Gebrek aan vertrouwen in de eigen modaliteit en in elkaar. Beperkte samenwerking. Infra sluit niet aan: overslag is nog te duur en gevoelig.
- Wat heb je (nog meer) nodig: Verantwoordelijkheden helder krijgen. Lef en durf! Neutraal informatieplatform.
- Wat neem je mee en ga je doen: Logistiek gaat over mensen. Misschien nog wel meer dan over goederen. Nog meer op informatieuitwisseling inzetten. Nauwere samenwerking RWS-ProRail, om mee te beginnen.
Afsluiting
Het laatste woord is aan Peter Struik, Hoofd Ingenieur-Directeur Water, Verkeer en Leefomgeving bij Rijkswaterstaat. Struik vertelt hoe bij sommigen binnen Rijkswaterstaat de vraag leefde: ‘Denken vanuit transportstromen, synchromodaal transport, zijn wij daar wel van, of zijn wij alleen van de infra? Maar vanuit de lange termijn, en vanuit het maatschappelijk belang, luidt het antwoord: ja! Er zijn dan nog wel obstakels te nemen, zo hebben we vandaag ook met elkaar vastgesteld. Een mooie uitdaging om samen mee aan de slag te gaan! Waar het om gaat is: kennis delen, anderen opzoeken en samenwerken.’
Door Jetske Poland en Jasmina Tepić