De redactieraad stelt zich voor
Bacteriën als ziekmakers, dat is het bekende beeld. Maar de meeste bacteriën leveren een positieve bijdrage aan de kwaliteit van onze leefomgeving. Voor de samenstelling van dit trenddossier gaan we in gesprek met leden van een redactieraad die bestaat uit deelnemers van verschillende organisaties. Zij brengen verschillende perspectieven in op het thema bacteriën: van gezondheid, water en bodem tot energie, infrastructuur en ecologie. Een voorstelrondje.
Mark Alderliesten werkt bij MIC Europe (Microbiologically Induced Corrosion), een bedrijf dat gespecialiseerd is in het analyseren van watermonsters op specifieke bacteriën die corrosie kunnen veroorzaken. MIC Europe meet bacteriële activiteit in technische installaties zoals cv-systemen, buizen, gekoeldwatersystemen en sprinklers. Alderliesten adviseert klanten over hoe bacteriën op een duurzame manier beheerst kunnen worden, zodat systemen niet onnodig vervangen hoeven te worden.
Marco van Es is oprichter van Bac2nature en pleitbezorger van het microbioom: de onzichtbare wereld van micro-organismen om ons heen en in onszelf. Als adviseur en verbinder werkt hij aan meer bewustzijn over de rol van het microbioom in onze gezondheid. Zijn missie: de veerkracht van mens en ecosysteem vergroten door onze verbondenheid met biodiversiteit te herstellen.
Reshma Ghisaidoobe is adviseur corporate strategie en duurzaamheid bij Dunea. Bij dit drinkwaterbedrijf wordt onder meer onderzocht hoe bacteriën een rol kunnen spelen in de toekomst van ons drinkwater. Bacteriën geven waardevolle signalen af over waterkwaliteit en mogelijke verontreinigingen. Met haar collega’s kijkt ze vooruit naar een wereld waarin we bacteriën niet alleen monitoren, maar ook gericht inzetten voor natuurlijke, energiezuinige zuivering.
Marjolein Helder is ceo van Plant-e. Ze ontwikkelt technologie waarmee bacteriën in natte bodems elektriciteit opwekken in samenwerking met planten. Zo ontstaat een levend energiesysteem dat de natuur benut zonder haar uit te putten. Helder ziet bacteriën als een bron van duurzame energie en wil laten zien dat biotechnologie en ecologie hand in hand kunnen gaan in de energietransitie.
Jidske Knigge is adviseur en projectleider bij Bioclear earth, waar ze werkt aan gezonde bodems en veerkrachtige ecosystemen. Ze onderzoekt hoe bacteriën de landbouw kunnen ondersteunen, bijvoorbeeld door het stimuleren van plantengroei of het opruimen van verontreinigingen. Ze ziet bacteriën als een onmisbare schakel in het duurzaam en ecologisch herstel van leefomgevingen.
Mark van Loosdrecht is hoogleraar milieutechnologie aan de TU Delft en wereldwijd een toonaangevend expert op het gebied van microbiële waterzuivering. Hij ziet bacteriën als stille werkers die afvalstoffen afbreken, grondstoffen terugwinnen en bijdragen aan een circulaire economie. Van Loosdrecht pleit voor een andere blik op bacteriën: niet als probleem, maar als partners in duurzame stedelijke ontwikkeling.
Kristen Pelleboer is programmasecretaris bij ZonMw, waar ze zich inzet voor gezondheidsbescherming, infectieziektebestrijding en het tegengaan van antimicrobiële resistentie. Bacteriën zijn essentieel voor onze gezondheid, maar kunnen ook een bedreiging vormen door verkeerd gebruik van antibiotica. Haar inzet: de positieve rol van bacteriën zichtbaar maken en tegelijk werken aan een veerkrachtig systeem waarin resistentie wordt teruggedrongen.
Joke van Wensem is adviseur duurzame leefomgeving bij Rijkswaterstaat. Ze werkt al jaren in het bodemdomein, eerst als onderzoeker, daarna als adviseur, met een brede kijk op de bodem en de ecosysteemdiensten van de bodem. Bacteriën en schimmels spelen hierin een grote rol. Voor een vitale bodem verbindt ze ecologische kennis met praktische oplossingen. Haar wens is dat kinderen ongeremd in de modder kunnen spelen, wat goed is voor hun gezondheid.
Door Roos van den Hout
De kleinste stadsbewoners
Bacteriën en andere micro-organismen zijn niet alleen ziekmakers, ze vervullen ook allerlei cruciale rollen in ons lichaam. Maar we komen steeds minder in aanraking met deze eencelligen, met name in de stad.