Nieuwe editie over cultureel erfgoed
De overstromingen in Zuid-Limburg in 2021 hebben laten zien dat zware regenbuien voor veel wateroverlast kunnen zorgen. Cultureel erfgoed liep in de zomer van dit jaar ook veel schade op. Niet alleen te veel maar ook te weinig water, met lage grondwaterstanden, kan een bedreiging vormen voor ons erfgoed. Door klimaatverandering komen deze situaties steeds vaker voor. Hoe kunnen we hier in de toekomst mee omgaan?
Rijkswaterstaat is verantwoordelijk voor een goede omgang met cultuurhistorische waarden in het landschap bij de aanleg van wegen en water. Wij dragen er zorg voor in het beheer, ook in tijden van klimaatverandering. Net als andere beheerders van de openbare ruimte in Nederland. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed maakt met de kaart ‘Klimaatrisico's voor het Nederlandse erfgoed’ de mogelijke gevolgen van klimaatverandering inzichtelijk. Daarom nam de dienst, samen met het programma Strategische Verkenningen, het initiatief voor deze editie van de Lichtkogel.
Behouden of aanpassen?
Cultureel erfgoed in de fysieke leefomgeving bestaat niet alleen uit monumenten, molens en dijken, polders en waterlinies. Ook de manier waarop we in ons land al eeuwenlang met water omgaan is erfgoed. Het water heeft onze identiteit bepaald en onze leefomgeving gevormd. Ons landschap is getekend door een eeuwenlang antwoord op de uitdagingen van het klimaat. Klimaatverandering dwingt ons nu om keuzes over cultureel erfgoed te maken: wat willen we behouden of aanpassen en wat laten we gaan?
De erfgoedprofessionals die in deze editie aan het woord komen, zien niet alleen bedreigingen maar ook kansen. Door het inzetten van de identiteit en de kwaliteit van ons landschap kunnen we richting geven aan de toekomst van onze leefomgeving en meebewegen met het veranderende klimaat. Daarmee benadrukken ze dat verandering een constante is en klimaatadaptatie onze manier van leven en werken.
Urgentie van het onderwerp
Voor dit trenddossier over cultureel erfgoed is een redactieraad gevormd met deelnemers vanuit Kunstfort Vijfhuizen, Nederlandse Unesco Commissie, Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Rijksuniversiteit Groningen, Studio Hanna Prinssen, TU Delft, Universiteit Leiden en Rijkswaterstaat. Tijdens een aantal bijeenkomsten bespraken zij de urgentie van dit onderwerp en de invalshoeken die zij voor het voetlicht willen brengen. Graag bedank ik alle leden van deze raad voor hun inspanningen en dit inspirerende resultaat.
Op donderdagmiddag 28 november organiseren we in Batavialand in Lelystad een Lichtkogel Experience met als thema het vertellen van verhalen over cultureel erfgoed in tijden van klimaatverandering. Schrijver en historicus Eva Vriend vertelt haar verhaal over het eiland Schokland dat ooit in de Zuiderzee lag. Daarna gaan we zelf verhalen over de toekomst van ons culturele erfgoed bedenken en vertellen. Je bent van harte welkom!
Delen
Lichtkogel Experience
Bekijk het programma en meld je aan voor de Lichtkogel Experience over cultureel erfgoed!
Klimaatrisico's
De kaart 'Klimaatrisico's voor het Nederlandse erfgoed' van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed geeft een eerste indruk van de risico's van een veranderend klimaat.