Fietsen over hergebruikt plastic
Anne Koudstaal is innovatiemanager bij bouwbedrijf Dura Vermeer. Maar zelf innoveert hij ook. In 2018 viel hij samen met zijn collega Simon Jorritsma op met de aanleg van de eerste PlasticRoad: dertig meter fietspad in Zwolle, goeddeels gemaakt van hergebruikt plastic. Hij werkte toen bij wegenbouwer KWS, en kreeg oliemaatschappij Total en buizenfabrikant Wavin mee als partners in dit opvallende staaltje circulair bouwen.
Wat weet Koudstaal inmiddels van opschalen? “Als startup met een nieuw product of materiaal is het haast onmogelijk een doorbraak te forceren bij de grotere aannemers of opdrachtgevers, omdat ze altijd terughoudend zijn bij nieuwe producten. Zo heb je te maken met standaardbestekken, normeringen en andere eisen die opdrachtgevers stellen aan projecten of producten. Die contracten zijn vaak copy paste, en meestal wordt gewerkt met heel beperkte omschrijvingen. Bijvoorbeeld: er moet asfalt in, dat moet zwart zijn, en gemaakt zijn van 70/100 bitumen, en bouwstoffen x, y, z. Dat laat weinig mogelijkheden over om alternatieven aan te bieden. Gelukkig zie ik dat er steeds meer projecten op de markt verschijnen die wel meer kansen bieden voor innovatieve producten.”
Werkelijke doel
Het begint dus al met de normeringen. “Als je asfalt door een nieuw materiaal wilt vervangen, moet dit toch aan de normering voor asfalt voldoen. Een nieuw product kan dat vaak niet. We hebben onszelf in de sector zoveel regels opgelegd dat we niet meer scherp hebben wat ons werkelijke doel is. Als het gaat om de hoogste kwaliteit voor het bestaande product, dan zijn die normen logisch. Maar niet als het gaat om totaal nieuwe producten, waarmee we willen bijdragen aan oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen.”
De lat ligt hoog
Koudstaal pleit ervoor om pilots buiten normale bouwprojecten te houden, en onder te brengen in een overkoepelende samenwerking van langdurig toegewijde partijen. Zo ging het ook met de PlasticRoad: met uiteindelijk drie bedrijven, de gemeente Zwolle en de provincie Overijssel. Een andere belangrijke les: niet schrikken als er iets misgaat. Dat hoort bij innovatie. “Mijn persoonlijke mening is dat Nederland geen goed land is om innovatieve projecten zoals de PlasticRoad van de grond te krijgen. Ik weet zeker dat als er in China of Dubai iemand zegt: ‘Deze stad moet van deze circulaire en duurzame fietspaden voorzien worden’, dat het dan gebeurt. Je hebt partijen nodig die hun nek uitsteken.” Maar hij vindt ook dat dit wel erg negatief klinkt: “In Nederland barsten we van de partijen en personen met lef. Als we meer focussen op het echte doel in plaats van op de regels, weet ik zeker dat wij koploper kunnen worden in de opschaling van innovaties.”
Door Jurgen Tiekstra
Delen
Anne Koudstaal
Anne Koudstaal is innovatiemanager bij Dura Vermeer NEXT, platform voor pioniers in de bouw. Hij ontwikkelde zich van civiel techneut tot vaandeldrager van duurzame innovatie in de grond-, weg- en waterbouw. Koudstaal en Simon Jorritsma zijn de bedenkers van de circulaire PlasticRoad.