Materialentransitie Voorwoord

Het goede nieuws is dat we technisch gezien een enorme verbeterslag kunnen maken. Die kansen willen we verzilveren, waarbij we wel slim moeten omgaan met de belemmeringen. Want die zijn er ook.

De bijdragen in deze editie van de Lichtkogel stralen allemaal een zeker optimisme uit. De milieu-impact van bestaande bouwmaterialen, zoals beton, staal en asfalt, kan drastisch omlaag en nieuwe of hernieuwde bouwmaterialen, zoals hout en andere biomaterialen, kunnen op grotere schaal worden toegepast. De grootste uitdaging is dit soort vernieuwing tot stand brengen in een sterk gereguleerde en behoudende bouwsector.

Verduurzaming in bouwmaterialen vergt samenwerking in de materiaalketens. Bedrijven hebben elkaar nodig om bijvoorbeeld CO_2-arme materialen te produceren en gesloopte materialen op grote schaal te hergebruiken. Opdrachtgevers zijn daarin sturend. Want als zij in de tijd steeds scherpere aanbestedingseisen stellen, volgt de markt vanzelf. Dat is een veelgehoord credo van marktpartijen.

Regie voeren op de verduurzaming van bouwmaterialen is cruciaal. Voorbeelden zijn het Betonakkoord en het Bouwakkoord Staal. Door gecoördineerd te sturen richting de gewenste ambities kunnen gezamenlijk grote veranderingen worden doorgevoerd. De aanloop kost flink wat tijd; er moeten routekaarten met stevige ambities worden geformuleerd en sturingsinstrumenten worden ontwikkeld.

Om opschaling mogelijk te maken, is een kennis- en innovatieprogramma inclusief monitoringsysteem nodig. De ervaring leert dat de kosten niet per se hoger hoeven te zijn als opschaling in voldoende hoog tempo plaatsvindt. Denk aan minder materiaalgebruik of lagere energie- en CO_2-kosten bij de productie van alternatieve grondstoffen.

Alle reden dus om volop in te zetten op de materialentransitie in de bouw!